Vandaag in de Volkskrant: Gemma, algemeen directeur.

Het artikel “Nederlandse dansgezelschappen worstelen met internationale coronaregels” (Volkskrant, 10/1/2022) roept veel herkenning op. Ook Korzo Theater Den Haag werkt met internationale – vaak nog jonge – choreografen en dansers. Ze zijn meer dan welkom in onze goed gefaciliteerde studio’s in dansstad Den Haag. In gesprekken over hun talent, ontwikkeling en toekomst, gaat het bijna altijd over internationaal werken. Dans kan zonder tekst en heeft daardoor de wereld als potentieel werkveld en podium.

Maar, de niet te ontkennen klimaatverandering en corona leggen het internationaal werkveld onder een vergrootglas. Wat vinden we ervan als choreografen of gezelschappen voor één of twee voorstellingen de wereld overvliegen? Zijn succesvolle livestreams van NDT of b.v. ITA een bevredigend alternatief? En hoe houden we verbinding met het publiek in deze internationale wereld als we elkaar niet fysiek ontmoeten? De in het artikel genoemde gezelschappen worstelen – net als Korzo – allemaal met dit dilemma.

Voorstellingen die bij Korzo worden gemaakt, reizen niet alleen door Nederland, ook door Europa, soms verder. Publiek dat voorstellingen van onze makers bezoekt, is enthousiast, nieuwsgierig naar avontuur, zoekt iets nieuws, iets van ver weg. Wij vinden dit reizen enorm leuk en belangrijk; choreografen en dansers komen geïnspireerd terug en – eerlijk is eerlijk - het draagt bij aan prestige, maar ook aan de portemonnee.

Het internationaal reizen is voor veel Nederlandse gezelschappen noodzaak, simpelweg omdat het buitenland meer betaalt dan Nederland. Dat heeft niets te maken met onze calvinistische zuinigheid. Wel met het Nederlandse subsidiesysteem dat investeert in het máken van voorstellingen. Terwijl het buitenland investeert in het afnemen ervan, in podia dus.

Wanneer een buitenlands gezelschap naar Nederland komt, schrik ik als algemeen directeur van een danspodium altijd van de hoge prijs die ze voor hun voorstelling vragen. Voor Nederlandse begrippen zijn dat enorme bedragen. Daarmee betaalt dat buitenlandse gezelschap echter niet alleen de dagkosten van de voorstelling in Nederland, maar ook de dansers en makers tijdens de repetitieperiode in hun eigen land. In Nederland worden door theaters veel lagere prijzen (uitkoopsommen) voor voorstellingen betaald, vaak amper voldoende om de dagkosten van de voorstelling te betalen. Dat geeft niet omdat we in Nederland investeren in gezelschappen om werk te maken – het repetitieproces is betaald - en theaters daardoor minder budget nodig hebben om de voorstellingen te kunnen inkopen.

Los van artistiek productief, zijn dansgezelschappen ook ondernemend en dus zoeken we het buitenland op. Daar ligt een enorm speelveld om onze voorstellingen te laten zien, grote publieksaantallen te bereiken en geld te verdienen, wat het weer mogelijk maakt in Nederland nieuwe bijzondere voorstellingen te maken en die te laten zien.

Er is een grote markt voor de Nederlandse dans (en theater) in het buitenland en daar mogen we trots op zijn, maar is het nog te verantwoorden, gezien de actuele ontwikkelingen rond pandemie en klimaat, ons daarop te focussen? Een gesprek dat natuurlijk breder gevoerd moet worden dan alleen binnen de kunstwereld. Moeten we niet in eigen land meer zichtbaar zijn? Moeten we niet kijken hoe we het systeem meer in evenwicht kunnen brengen met de tijd waarin we leven en de rijkdom aan perspectieven die voor onze voeten liggen? Meer Nederlands werk in Nederland laten zien, meer investeren in digitale mogelijkheden en zo het buitenland toch blijven bereiken? Natuurlijk is een voorstelling uit het buitenland in Nederland welkom en natuurlijk zullen we met onze dans de wereld blijven veroveren, maar laten we dat duurzamer doen en het bestaande systeem in Nederland flink op de schop nemen. Een mooie uitdaging voor de nieuwe staatssecretaris.

Gemma Jelier / Algemeen directeur Korzo

Bovenstaande artikel is gepubliceerd in de Volkskrant op 14/1/2022.

| Foto: Van Haaff