Pingpongballen en veertig minuten regen op het podium

“Ik moet vaker naar Den Haag toe en dit prachtige theater”, verzucht Machtelt Halewijn. Machtelt is een vaste bezoekster van Korzo producties, maar bekijkt ze eigenlijk altijd in ‘haar’ vaste theater: De Lieve Vrouw in Amersfoort. Vandaag is ze te gast in Korzo. Ze krijgt een rondleiding van Hoofd Productie, Janneke van Stroe.

Machtelt kijkt haar ogen uit. Net als de interviewer van dit artikel en de fotograaf. Janneke neemt ons mee achter de schermen. We zien het prachtig verbouwde gebouw, de ruime studio’s, de verrassende loopbrug over de foyer, de doorkijkramen – overal – waardoor het imposante gebouw heel licht wordt. De kerk die vroeger bij het gebouw hoorde, is afgebroken, maar sommige restanten zijn nog duidelijk zichtbaar, zoals de gebrandschilderde ramen die nu in één van de dansstudio’s zijn verwerkt. Het resultaat is verbluffend. We spreken in één adem uit: “We zijn geen dansers, maar wát hadden we graag hier gerepeteerd.”

Bezoekster Machtelt gaat in gesprek met Janneke. Janneke produceert de voorstellingen van Korzo, die door het land reizen. Dus de voorstellingen van de choreografen die in het productiehuis van Korzo hun voorstellingen maken. “Zij beginnen vanaf niks”, zegt Janneke, “de afdeling productie helpt ze bij het zoeken naar dansers, het opstellen van begrotingen, maken van planningen en het geven van advies aan de makers.” Ze vervolgt: “We kunnen ze leren hoe het werkt, wat erbij komt kijken. Dat is heel leuk om te doen; je bent vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van de maker en de voorstelling, je kunt écht van betekenis zijn.”

Janneke vertelt dat de choreografen vaak overlopen van ideeën; een duidelijk beeld van wat het moet zijn. “We geven dan advies over wat mogelijk is en we kunnen hen begeleiden in het maken van keuzes. De meest bijzondere invalshoeken komen voorbij: honderd pingpongballen die op een gegeven moment tijdens de voorstelling in één keer naar beneden vallen of een vraag van een maker of het veertig minuten kan regenen op het podium. Hele bijzondere, baanbrekende ideeën. Geweldig wat je allemaal meemaakt!”

Machtelt heeft een grote liefde voor dans. “Ik houd van beweging. Van expressie. Dans heeft enorm veel zeggingskracht van zichzelf. De non-verbale communicatie van de dansers raakt me. Je kunt zóveel ‘lezen’ uit het non-verbale, uit hoe ze dansen, hoe ze kijken. Daar is geen tekst voor nodig. Natuurlijk, ik begrijp niet altijd waar een voorstelling over gaat, maar dat is niet erg. Op zo’n moment moet je loslaten dat je het niet snapt en je
laten inspireren door wat je ziet.”

De interesse in non-verbale communicatie heeft Machtelt alti jd gehad. “Het was mijn vak. Ik adviseerde directieteams. Ik zat bij vergaderingen, praatte niet mee over de inhoud, maar lette op wat er gebeurde. Op non-verbaal vlak. Ik legde vergaderingen stil om de dingen die ik waarnam bespreekbaar te maken. Op dit moment maak ik kleding en geef ik Nederlandse les aan expats.”

Machtelt gaat in De Lieve Vrouw in Amersfoort graag naar het programma Nieuwe Oogst. “Ik weet dan van tevoren niet wat ik te zien krijg. Dat is steeds weer verschillend. Vaak is het heel goed, soms niet, maar dat is niet erg. Juist dat verrassende, dat vind ik leuk.” Dat verrassende is ook hetgeen wat haar in de voorstellingen van Korzo aantrekt. “Ik houd van het onverwachte van Korzo, de nieuwe invalshoeken, gedurfde combinaties, geweldige dans”. Tegen Janneke: “Dat vind ik heel erg knap van jullie. Het lef, het steeds vernieuwende karakter.”

“Wat leuk dat je dat zegt”, reageert Janneke. “Korzo geeft ruimte aan de makers; dan moet die ruimte er ook echt zijn. Natuurlijk geeft onze artistiek leider Stacz Wilhelm advies en tips en houdt hij een vinger aan de pols hoe de voorstelling wordt, maar hij stimuleert juist de eigenheid van choreografen en het opzoeken van grenzen.” Ze vervolgt: “Natuurlijk, soms komt het niet uit de verf. Maar dat is niet erg, het mag een keer mislukken. Als kunstenaar moet je kunnen falen; dat doen we allemaal. Maar je moet risico’s nemen. Zonder risico krijg je kant en-klaarproducten. Dat is niet interessant.”

Tekst Mark Kalsbeek
Fotografie De Schaapjesfabriek