Esmée Begemann brengt beweging in AZC Den Haag

Here to move you is ons motto; met maker Esmée Begemann brengen we beweging in het AZC van Den Haag. ‘Het is een vergeten plek aan de rand van de stad. Samen met Get Moving maken we verbinding met de mensen die hier verblijven. Hoopvol, inspirerend en een pilot die energie geeft’.

Esmée Begemann is theatermaker, regisseur en curator. Ze probeert in haar werk bij te dragen aan een inclusieve samenleving en een samenleving waar ruimte is voor alle verhalen. Ze nodigt mensen uit kritisch na te denken over hun cultuur en identiteit. Esmée is curator en programmeur van Keti Koti in Korzo en werkte met maker Jiaxin Chen en Korzo-educatiehoofd Eva de Groot aan een community project met het AZC. 

Waarom wilde jij meewerken aan dit project?

‘Ik voel me in Nederland vaak machteloos als ik zie hoe wij omgaan met vluchtelingen. Dit project was een concrete manier hoe ik mijn skills en ambacht betekenisvol kan inzetten voor deze doelgroep. Door eerder werk met The Flying Seagulls Project zag ik wat theater maken voor kinderen die in een asielzoekerscentrum verblijven kan betekenen: zorgen dat kinderen weer even kunnen spelen. Dit traject met Korzo was meer op (jong) volwassenen gericht, maar spel is universeel. En na wat vooronderzoek bleek dat er in deze Haagse AZC-vestiging heel weinig te doen en beleven is. Ik vind dat we deze mensen moeten bereiken en betrekken. Ik denk dat er voor theaterinstellingen een verantwoordelijkheid ligt in het betrekken en bereiken van deze groep stadsbewoners. Gelukkig deelde Eva van Korzo deze mening.’

Hoe heb je dit project aangepakt?

‘Uiteraard legden we ons idee voor een theaterproject eerst voor bij het COA, de organisatie achter het AZC. Toen die groen licht gaf, organiseerden we twee proefsessies om te testen of er überhaupt belangstelling was. Daarna gaven we 6 weken op een vast moment een theaterworkshop van 2,5 uur. In het begin gingen we op de locatie actief rondvragen of mensen mee wilden doen. Aan het einde van het traject stonden de deelnemers op ons te wachten en startklaar om te beginnen. Dat we dat in korte tijd hebben bereikt, voelt als een mooie waardering.’

Hoe zag de workshop er zelf uit? Hadden deelnemers al ervaring met theater en dans?

‘Het was een workshop met spelelementen, fysiek theater en dans. Uitleg geven was een behoorlijke uitdaging met de taalbarrière; de meeste deelnemers spraken geen Nederlands of Engels. Met handen, voeten en een beetje Arabisch kwamen we een heel eind.’

‘De situatie in een AZC is onzeker. Mensen worden vaak overgeplaatst en het is lastig een structuur te behouden als je daar woont. In de workshops was het dan ook elke keer weer kijken wat goed voelde en paste. Toen het in Syrië nog niet zeker was of Assads regime zou vallen of de situatie uit de hand zou lopen, voelden we bij de Syrische gemeenschap dat er een andere behoefte was qua spellen en workshopelementen.’

Wat waren de reacties van de deelnemende asielzoekers?

‘Ik denk dat ze het fijn vonden dat er iets voor hen was. Iets gezelligs dat afleiding gaf. Ik vond het heel bijzonder ze door de weken heen een beetje te leren kennen. We sloten de workshopreeks af met een diner en tegen die tijd voelde het als een kleine gemeenschap. We hebben ook reacties van hen verzameld. Zo zei een deelnemer: ‘ik was moe toen ik naar de workshop kwam, maar nu voel ik me weer fris.’ Anderen zeiden: ‘ik werd er blij van en ik merk dat mijn zelfvertrouwen groeit,’ of ‘het was leuk om op een andere manier om te gaan met je vrienden.’ Goede energie, goede vibes, een plek waar je kunt lachen.’

Wat heb jij hiervan geleerd? 

‘Dit project hielp me echt om de essentie van theater weer in te zien. Het gaat over samenkomen, verhalen vertellen en samen spelen. Daarvoor heb je eigenlijk heel weinig nodig. Een plek en mensen die bereid zijn te spelen. Het is inspirerend om samen iets te creëren. Je weet vooraf niet welke groep er komt. Je moet als maker improviseren en werken op sensitiviteit. Wat voelt goed bij deze groep en wat voelt goed op dit moment? Theater is altijd mensenwerk, maar in deze situatie zeker. Die energie neem ik mee in andere projecten.’

Ik begreep dat jullie ook nog met een groep van het AZC naar Korzo zijn toegeweest?

‘Ja we bezochten de voorstelling Mirrors van Backbone/Donna Chittick. Het was fijn om de relatie met de AZC-bewoners uit te bouwen en hen ook Korzo’s huis te laten zien. We zitten natuurlijk de hele tijd bij hen ‘thuis’. Ik denk dat het belangrijk is dat een duurzame relatie in zo’n project ook gaat over de uitnodiging de andere kant op.’

Komend jaar gaat Korzo door met dit project en zoeken we specifiek de verbinding met de vrouwenvleugel van deze AZC. Ben je als partner of maker geïnteresseerd om hier aan mee te werken? Laat het weten via getmoving@korzo.nl.